In de loop van de veertiende eeuw werd het ambt van stadsgeneesheer geïntroduceerd in Mechelen. Twee eeuwen later – na een forse bevolkingstoename en verschillende opeenvolgende epidemieën – stelde het stadsbestuur tot drie stadsartsen tegelijkertijd te werk. Algemeen beschouwd was een stadsgeneesheer een gediplomeerd arts uit de bovenklasse, die als een officiële medische beoefenaar in dienst van de stad werkte. Hij werd verkozen door het stadsbestuur, ontving jaarlijks een salaris en stond aan de top van de stedelijke medische hiërarchie.

Mechelen bracht tijdens de welvarende, maar ook turbulente zestiende eeuw enkele van de grootste geneeskundigen uit haar geschiedenis voort. De functie van stadsarts of medecijn vander stadt was onder invloed van het stadsbestuur stevig verankerd in de stedelijke zorgverlening. Zo behoorde de gratis behandeling van arme patiënten tot hun uitgebreide takenpakket. Geleerden zoals bijvoorbeeld Joachim Roelants en Rembert Dodoens waren niet alleen betrokken bij de openbare gezondheidszorg, maar maakten ook deel uit van een internationaal netwerk van intellectuelen en humanisten. Stadsgeneesheren waren vaak te gast aan het hof, waar ze de hoogste edellieden bijstonden als lijfarts én raadgever. Ze liepen voorop tijdens processies, kregen tijdens feesten de mooiste plaatsen toebedeeld en werden alom gerespecteerd voor hun kennis en maatschappelijke functie. Dankzij de publicatie van almanakken, medische traktaten en botanische boeken - zoals het ‘Cruijdeboeck’ van Dodoens - reikte hun intellectuele impact tot ver buiten de Mechelse stadsmuren. De relatie tussen geneesheer en apotheker, en de algemene positie van de stadsdokters binnen de stedelijke medische organisatie komen aan bod. Verder worden hun privébibliotheken, de manier waarop hun (medische) kennis werd overgedragen en hun intellectuele impact op de maatschappij besproken.