Recht en onrecht in de kunst van de Nederlanden (1450-1650)

Wat is rechtvaardigheid? Wat is onrecht? Hoe brengen we het ene in de praktijk en beletten we het andere? Kunnen we het recht voor iedereen op dezelfde manier laten gelden? Het zijn vragen die filosofen, juristen, politieke denkers en kunstenaars al sinds de Oudheid bezig houden en die in onze steeds complexer wordende geglobaliseerde wereld een grote actualiteitswaarde hebben.

In de vroegmoderne Nederlanden speelden de beeldende kunsten een opmerkelijke rol in het denken over recht en onrecht. Stadsbesturen lieten grote meesters als Rogier van der Weyden, Dirk Bouts en Peter Paul Rubens zogenaamde gerechtigheidstaferelen maken. Deze werden opgehangen in ruimtes waar recht werd gesproken en moesten rechters aanzetten tot een rechtvaardig oordeel. Vrouw Justitia duikt, in allerlei variaties en combinaties, op in de beeldende en decoratieve kunsten. De zestiende-eeuwse prentkunst klaagt op indringende wijze de wreedheden aan van de Reformatie en Inquisitie en de kolonisatie van de Nieuwe Wereld.

Recht en onrecht in de Nederlandse kunst tussen het midden van de 15de en het midden van de 17de eeuw is het centrale thema van de tentoonstelling "Roep om rechtvaardigheid". Kunst en rechtspraak in de Bourgondische Nederlanden, een samenwerking tussen het Museum Hof van Busleyden in Mechelen en het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen (Museum Hof van Busleyden, 23 maart tot 24 juni 2018). De lezing schetst een beeld van de rijkdom en variatie aan werken die op de tentoonstelling te zien zullen zijn en situeert die tegen de bewogen politieke, religieuze en culturele achtergrond waarin ze zijn ontstaan.