De schreeuw om een strengere naleving van de Regel van Sint Franciscus klonk in de vijftiende eeuw in heel Europa. De invoering van de zogenoemde observantie ging niet overal zonder slag of stoot. Ook in het minderbroedersklooster in Mechelen ontstonden spanningen, die al gauw escaleerden en uitmondden in bloedige vechtpartijen tussen de voor- en tegenstanders van de religieuze hervormingen.

Toen de rust in de tweede helft van de vijftiende eeuw was weergekeerd en de minderbroeders observanten zich definitief in Mechelen vestigden ten koste van de conventuelen, trok het klooster een aantal grote predikers en auteurs aan. Johannes Brugman († 1473) was een tijdlang gardiaan van de Mechelse minderbroeders, Hendrik Herp († 1477) schreef een handleiding voor het contemplatieve leven die verspreid raakte over heel Europa en ook Hendrik van Santen († 1493) en Frans Vervoort († 1555) droegen bij aan de enorme literaire productie van het Mechelse klooster.

Aquarel van De Noter: zicht op de hovingen en  gebouwen van het Minderbroederklooster naar een tekening van 1560 (Beeldbank: SME0001001373).

De contacten met verschillende drukkers, de betrokkenheid bij de zielzorg en het netwerk van de minderbroeders zorgden ervoor dat niet alleen hun eigen teksten en ideeën een groot publiek bereikten. In deze lezing schetsen Anna Dlabacová en Daniëlle Prochowski de rol die de Mechelse minderbroeders observanten speelden in het literaire en religieuze leven van de Lage Landen.

Hendrik Herp, Spieghel der volcomenheit (UB Leiden)

Anna Dlabacová (°1983) studeerde geschiedenis aan de Vrije Universiteit van Amsterdam en aan de Freie Universität van Berlijn. In 2007 rondde zij de researchmaster af met een scriptie over laatmiddeleeuwse meditatieve levens van Jezus op de drukpers. Sinds september 2009 is zij als onderzoeker in opleiding verbonden aan de Universiteit Leiden en schrijft zij een proefschrift over de verspreiding van de Spieghel der volcomenheit van Hendrik Herp († 1477) in handschrift en druk.

Daniëlle Prochowski (°1987) studeerde Nederlandse taal en cultuur aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Zij voltooide haar onderzoeksmaster Letterkunde en literatuurwetenschap in 2010 met een scriptie over de Engelse vertaling van de middeleeuwse verhalenbundel Dat bedroch der vrouwen. Sindsdien is ze als Early Stage Researcher verbonden aan het Ruusbroecgenootschap (Universiteit Antwerpen), waar ze een editie voorbereidt van het werk van de Mechelse minderbroeder Hendrik van Santen († 1493).

De lezing gaat door in het Stadsarchief, Goswin de Stassartstraat 145, Mechelen, en wordt afgesloten met een drankje.