Skip to Content

Marcel vertelt...... Merkwaardige carnavalviering in Mechelen in 1835

Type: 
Mededelingenblad
Auteur(s): 
M.Kocken
Jaargang: 
44
Nummer: 
1
Plaats van uitgave: 
Mechelen
Jaar van uitgave: 
2013
Pagina's: 
16-18

Marcel vertelt..... Merkwaardige carnavalviering in Mechelen in 1835

 

In 1835 viel Pasen op 19 april. Op zondag 8 maart was het grote carnaval. De ware carnavalsperiode wordt gevormd door de dagen die onmiddellijk voorafgaan aan de 40-daagse vasten. Het woord “carnaval” wordt verklaard als “afscheid van het vlees” (carne vale). Vastenavond was/is de dinsdag vóór het begin van de vasten die ’s nachts om 12 uur begint. Dit is tevens het einde van de carnavalsviering. De dag nadien, woensdag, begint dan de vasten.(1) Carnavalviering of Vastenavondviering is dus een winterse activiteit, een lichtpunt tijdens de donkere wintermaanden.

In Mechelen werd in vroegere tijden carnaval uitbundig gevierd.(2) Wat er in 1835 alhier gebeurde is een vrolijk verhaal hoe een grap soms uit de hand kan lopen. We geven het verhaal hieronder in zijn originele spelling weer, dit komt de authenticiteit ten goede.(3)

Zondag 8 Meert [1835] grooten Carnaval, savonds heerken (4) Suetens verbeeld (5), die men in de societijt La Constance over (6) eenige daegen wijs gemaekt heeft dat aen hem gevallen was door loting het Casteel van Huttesdorf gelegen ontrent Weenen en de heerlijkheyd van Neudenstein waer over zij hem proficiat wenschten ende hem de gazette den Moniteur (7) thoonende zag [hij] zijnen nummer daer in staen (8). Dit ziende wird hij uytzinnig zonder dat hij attentie nam dat het eenen opgeplakten nummer was die sij (9) hadden laeten drukken. De blijdschap en den hoogmoed was zoo groot dat hij den Baron Snoy met de hand nam en hem omhelsde zeggende, ziet nu ben ik Duc, Grave, Baron, Heere & ziet wat revenu (10) ik nu hebbe … (11) brengt voor mijn rekening 50 flesschen Champagne Wijn, daer moet gedronken worden. Naer hem ontrent den geheelen avond in dit gedagt gelaeten te hebben, is het eyndelijk aen zijn verstand gebracht dat het eene farse was het geen hij moest gelooven wanneer zij hem de gazette toonde met den opgeplakten Numero.(12)

Moraal van het verhaal: lichtgelovigen zullen er altijd zijn en de wereld wil bedrogen worden.

 

Marcel KOCKEN


(1) W.H.Th. KNIPPENBERG & F. OUDEJANS, Katholiek Woordenboek. Amsterdam/Brussel, [1987].
(2) Wie meer wil weten over de vroegere carnavalsviering in Mechelen verwijzen we naar: E. VAN AUTENBOER, Vastenavondviering te Mechelen in Volkskunde, IL, nr. VII, 1949, p. 149-182; IDEM, De vasten uitkloppen in Volkskunde, XLIII, nr. VI, 1947, p. 57-62.
(3) We kopieerden het uit de kroniek van Schellens (Stadsarchief Mechelen, EE Chroniques, S XXII, nr. 10, p. 130).
(4) Heerken: in het dialect eerder denigrerend gebruikt voor “mijnheer” of voor “de heer”, waarmee een kleinburgerlijk man wordt aangeduid.
(5) Verbeeld: uitgebeeld, voorgesteld.
(6) Hier te begrijpen als “vóór”.
(7) Le Moniteur (of Staatsblad) was toen eigenlijk nog een krant met allerlei feiten en nieuwsjes.
(8) Het betrof dus een officiële tombola waarvan dhr. Suetens ook een of meerdere loten had gekocht en het/de nummer(s) aan een of meerdere leden van La Constance bekend was/waren.
(9) Leden van La Constance.
(10) Revenu : inkomen.
(11) In de originele tekst zit hier een kleine lacune.
(12) De tekst laat vermoeden dat “heerken” Suetens welstellend was. Het hele verhaal doet denken aan Le Bourgeois Gentilhomme van Molière.
 



Bookmark deze website 
Bookmark deze pagina